การทะนงตน มันคือสิ่งที่ไม่ควรทำ ดังเรื่องม้าพันลี้ ที่กำลังจะกล่าวถึง
ในดินแดนแสนห่างไกล มีม้าหนุ่มที่มีร่างกายกำยำ ดูสง่างามแข็งแรง
ความสามารถของม้าตนนี้คือเขาวิ่งได้ ระยะทางถึงพันลี้ โดยที่ไม่ต้องพักเลย
และไม่มีเหนื่อย ทำให้เขาเป็นที่หมายปองของหลายๆคน แต่ทว่าม้าตัวนี้
ก็ไม่ยอมให้ใครขี่เลยนั่นแหละ มันกำลังรอผู้ที่เพียบพร้อมอยู่
ผู้ที่เหมาะจะขี่มัน แล้วในช่วงเวลาที่ม้ากำลังมองหา ผู้ที่มันคิดว่าเหมาะสม
ที่จะขี่ ก็ได้มีผู้คนจำนวนไม่น้อยเลย ที่เข้ามาหาม้าตนนี้ เพื่อจะขี่
คนแรกพ่อค้าเขาได้เข้ามาหาม้า และถามมันว่า“เจ้าอย ากจะไปกับข้าหรือไม่
มีน้ำมีอาหารให้กินไม่ขาดเลยนะ สนใจไหม”
ม้าพันลี้ตัวนี้ ได้แต่ส่ายหัวอย่างเดียว ทั้งบอกว่า
“ม้าดีๆแบบข้าไม่ไปกับพ่อค้าที่ใช้ข้า ไปส่งของเฉยๆหรอก ข้ามีค่ามากกว่านั้น”
คนต่อไปคือทหาร ได้เข้ามาหาม้า และถามมันไปว่า
“เจ้าอย ากจะไปกับข้าไหมล่ะ เจ้าจะได้เป็นม้าคู่กายทหารเชียวนะ”
ม้าพันลี้ส่ายหัวอีก แล้วตอบไปว่า“ม้าดีๆเช่นข้า ทำไมข้อต้องไปรับใช้
ทหารแบบเจ้าข้ามีค่ามากกว่านั้น”
คนต่อไปคือนายพราน เขาก็ได้เข้ามาหาม้า ถามไปมันว่า
“เจ้าอย ากจะไปกับข้าหรือไม่เจ้าม้า”
ม้าพันลี้ส่ายหัวอีกเช่นเคย ทั้งตอบกลับไปว่า
“ม้าดีๆแบบข้าจะไปรับใช้นายพรานเช่นเจ้าทำไมล่ะ”
หลายต่อหลายคนเข้ามาหา ยังไงม้าพันลี้ก็ไม่ตอบตกลง
เลยเวลาก็ผ่านล่วงเลยไปหลายปี ม้าพันลี้ก็ยังหาเจ้าของ
ที่ถูกใจไม่ได้ และจนข่าวความเก่งของม้าพันลี้ เข้าไปถึงในวัง
และไปถึงหูของพระราชา เมื่อท่านรู้ พระราชาสนใจมาก
จึงได้ออกรับสั่งให้ขุนนาง รีบไปตามหาม้าพันลี้ตัวนี้มา
เพื่อเป็นพาหนะคู่กาย จากนั้นขุนนางจึงออกเดินทางและได้ตาม
หาม้าพันลี้ตัวนี้จนพบ เขาก็ได้แนะนำตัวเอง กับม้าพันลี้ ม้าพันลี้รู้ว่า
คนที่มาหาเป็นขุนนางชั้นสูง จะได้ไปเป็นพาหนะคู่กายของพระราชา
ม้าตัวนี้ก็ดีใจใหญ่เลย ม้าพันลี้ตัดสินใจที่จะไปกับ ขุนนางในทันที
เพราะม้าพันลี้คิดว่า ตัวเองเหมาะสมแล้ว
แต่ก่อนที่จะได้กลับไปวัง ขุนนางจึงได้ถามม้าพันลี้ว่า
“เจ้าเชี่ยวชาญเส้นทางนี้มากแค่ไหน”ม้าพันลี้ตอบว่า
”ไม่เชี่ยวชาญ เพราะข้าไม่ได้เดินทางไปไหนนานแล้ว
“ขุนนางถามต่อว่า ”เจ้าเคยมีประสบการณ์ในการสู้สมรภูมิรบ
บ้างหรือไม่“ม้าพันลี้ตอบว่า” ไม่เลยเพราะข้าไม่ยอมรับใช้ทหารธรรมดา
“ขุนนางถามต่อไปอีกว่า ”งั้นเจ้าเคยเข้าป่าไหม เพราะพระราชาบางครั้ง
ก็ชอบไปล่าสั ตว์“ม้าพันลี้ตอบว่า” ไม่เลยข้าไม่ใช่ม้าธรรมดาๆนะ
ข้าไม่ยอมไปให้นายพรานใช้งานอยู่แล้ว“ ขุนนางมองม้าพันลี้
ด้วยความสงสัย ทำไมม้าตัวนี้ถึงมีชื่อเสียงมากมายทั้งๆที่
ไม่มีความสามารถอะไร ขุนนางเลยพูดขึ้นว่า หากเจ้าไม่เคยทำอะไรมาก่อนเลย
ไม่รู้อะไรเลย
แล้วข้าจะเอาเจ้าไปใช้ประโยชน์อะไรได้ม้าพันลี้บอกว่าข้าวิ่งเวลากลางวันได้นะวันละพันลี้
กลางคืนนั้นก็แปดร้อยลี้เมื่อได้ยินดังนั้นขุนนางจึงเปรยไปว่าถ้าเช่นนั้นเจ้าก็ลองวิ่งให้ข้าดูหน่อย
หากเจ้าวิ่งได้เร็วสมคำล่ำลือข้าจะพาเจ้ากลับวังแน่นอนม้าพันลี้จึงเริ่มออกวิ่งด้วยความมั่นใจ
มันดีที่จะได้โชว์ความสามารถให้คนอื่นได้ดูแต่เมื่อเริ่มออกวิ่งไปได้ไม่ไกลนักม้าพันลี้
ก็เริ่มเหนื่อยหมดแรงหลังจากขุนนางได้พูดขึ้นว่าเมื่อก่อนตอนเจ้าหนุ่มๆเจ้าคงจะเก่งมากจริงๆ
ตามที่คนล่ำลือเอาไว้แต่มาตอนนี้เจ้าแก่แล้วไม่ไหวแล้วหากข้าเอาเจ้าไปคงใช้ประโยชน์ไม่ได้
ข้าว่าเจ้าคงไม่ใช่ม้าที่ข้าตามมาหาแล้วเมื่อพูดจบขุนนางก็ขึ้นควบม้าตัวเดิม
แล้วจากไปทิ้งให้ม้าพันลี้ยืนหอบหายใจไม่ทันอยู่ตรงนั้นเรื่องนี้มันสอนให้เรารู้ว่า
อย่าหลงทะนงตนคิดว่าตนเก่งอยู่ค้ำฟ้าเหนือกาลเวลาคนเรามีนำหน้าก็ต้องมีถอยหลังสักวัน
ถ้าหยุดที่จะพัฒนาหรือหาความรู้เพิ่มเราก็จะกลายเป็นคนที่ถอยหลังได้เหมือนกัน
แล้วคนอื่นแซงหน้าเราไปทีละก้าวการมีความมั่นใจเป็นสิ่งที่ดีแต่อย่าถือทะนงตน
เพราะเมื่อใดที่คิดว่าตนเองสุดยอดเมื่อนั้นความหายนะมาเยือนแน่ๆเพราะเรา
จะหยุดพัฒนาตนเองแล้วมันจะมีแต่ทรงกับทรุดเท่านั้นเองเข้าใจนะ!
ขอขอบคุณชุลีพรช่วงรังษี
